Đại học không phải là con đường duy nhất

Sau khi tốt nghiệp THCS và THPT, mỗi học sinh (HS) đứng trước ngã rẽ quan trọng trong hành trình học tập, lập thân, lập nghiệp. Và đại học không phải là con đường duy nhất. Các em có nhiều cơ hội lựa chọn ngành nghề phù hợp theo đúng sở thích, sở trường, năng lực tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, từ đó phát huy thế mạnh và hướng đến thành công. Điều đó được khẳng định qua Tọa đàm Đại học không phải là con đường duy nhất - Học gì sau tốt nghiệp THCS, THPT do Báo và Đài Phát thanh Truyền hình Long An (cũ) phối hợp Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Nội vụ Long An (cũ) thực hiện, được phát trên kênh truyền hình LA34 vừa qua.

Nhiều cơ hội

Trên địa bàn tỉnh Tây Ninh hiện nay, mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp được rà soát, sáp nhập để nâng cao hiệu quả hoạt động, đa dạng về hình thức, ngành nghề, trình độ đào tạo đáp ứng nhu cầu học nghề của HS, sinh viên, học viên.

Một số trường có năng lực đào tạo các nghề đạt chuẩn quốc gia, khu vực và quốc tế. Quy mô, chất lượng đào tạo nghề ngày càng tăng, từng bước đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp, thị trường lao động.

Toàn tỉnh (Long An cũ) có 12 cơ sở giáo dục nghề nghiệp đang hoạt động gồm: 4 trường cao đẳng, 5 trường trung cấp, 1 trung tâm giáo dục nghề nghiệp và 2 đơn vị tham gia hoạt động giáo dục nghề nghiệp.

Trường Cao đẳng Long An hiện có hơn 6.200 HS, sinh viên, trong đó gần 1.600 sinh viên hệ cao đẳng và hơn 4.600 HS hệ trung cấp với 35 nghề đào tạo, gồm 8 nhóm ngành nghề: Cơ khí, công nghệ ô tô; Điện, điện tử, điện lạnh; Kế toán; Công nghệ thông tin; May, thiết kết thời trang; Nông nghiệp, thú y, bảo vệ thực vật; Dịch vụ quản lý logistics; Dịch vụ thẩm mỹ, làm đẹp. Đặc biệt, trường hiện có 2 dự án quốc tế, hỗ trợ trường đào tạo 2 nghề Cơ điện tử và Logistics theo tiêu chuẩn của Cộng hòa Liên bang Đức và Úc.

Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Long An - Lê Quốc Hùng thông tin: “Năm 2024, trường có chỉ tiêu tuyển sinh 4.575 chỉ tiêu. Trong đó, 1.125 chỉ tiêu cao đẳng và 3.450 chỉ tiêu trung cấp”.

Trường Trung cấp Việt Nhật hiện đào tạo 6 ngành nghề chính gồm: Kế toán doanh nghiệp, Quản trị hệ thống, Điện công nghiệp và dân dụng, Văn thư lưu trữ, Xây dựng dân dụng và công nghệ, Quản trị kinh doanh. Trong tháng 7/2025, trường bổ sung 2 ngành đào tạo mới, có nhu cầu lao động cao là Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí và Logistics.

Hiệu trưởng Trường Trung cấp Việt Nhật - Trần Trọng Nhân cho biết: Năm 2025, trường có 250 chỉ tiêu đào tạo trung cấp chính quy. Đối tượng xét tuyển là HS tốt nghiệp THCS, THPT. Đối với HS sau khi tốt nghiệp THCS đăng ký học nghề tại trường được miễn 100% học phí theo Nghị định số 81 của Chính phủ.

Ngoài ra, HS cũng được đào tạo song song nghề và THPT hệ giáo dục thường xuyên, để sau khi tốt nghiệp có 2 bằng: Trung cấp và tốt nghiệp THPT.

Với lợi thế là thành viên của Tập đoàn Đồng Tâm, Trường Trung cấp Việt Nhật tạo điều kiện tối đa cho HS được tham quan thực tế tại các nhà máy sản xuất, công ty, cảng biển với mô hình kinh doanh đa dạng ngành nghề thuộc các lĩnh vực hoạt động của Tập đoàn Đồng Tâm.

Qua đó, HS được tiếp cận công nghệ, máy móc và mô hình hiện đại, giúp có cơ hội va chạm và trải nghiệm thực tế môi trường làm việc tại doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, HS cũng được đào tạo về kỹ năng làm việc, tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động, đặc biệt là được giao lưu, học hỏi kinh nghiệm của những người có thâm niên trong công việc, từ đó tự tin với kiến thức và sẵn sàng hội nhập thị trường lao động sau tốt nghiệp trung cấp.

Thời gian qua, tỉnh có nhiều chính sách thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao như hỗ trợ đào tạo, tạo điều kiện làm việc và phát triển nghề nghiệp cho sinh viên ngành Y.

Hàng năm, tỉnh cần bổ sung thêm nhân sự y tế, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe người dân. Nhu cầu này không chỉ phục vụ trong tỉnh mà còn đáp ứng nguồn lực đi làm việc ở Hàn Quốc, Nhật Bản,...

Theo Quyền Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Long An - Bùi Quốc Dũng: Trường hiện đào tạo 3 chuyên ngành cao đẳng gồm: Điều dưỡng, Dược và Hộ sinh.

Năm 2025, trường có 192 chỉ tiêu tuyển sinh. Trong đó, Điều dưỡng 110 chỉ tiêu, Dược 55 chỉ tiêu, Hộ sinh 27 chỉ tiêu. Đây là những chuyên ngành đang là nhu cầu của ngành Y tế hiện nay. Hiện trường có 2 hình thức tuyển sinh là điểm thi tốt nghiệp THPT và xét học bạ”.

Đổi mới tư vấn, hướng nghiệp

Để HS tiếp cận các ngành nghề và mạnh dạn lựa chọn học nghề khi yêu thích học nghề, các trường THCS, THPT nỗ lực trong công tác tư vấn, hướng nghiệp cho HS.

Hoạt động này nhằm thực hiện phân luồng HS, góp phần điều chỉnh cơ cấu trình độ và ngành nghề đào tạo nhân lực, đáp ứng nhu cầu chuyển dịch cơ cấu nhân lực, phù hợp với chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Trong buổi tọa đàm, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Long An (cũ) - Huỳnh Phương Vũ khẳng định: “Phân luồng HS được tổ chức ngay từ trường THCS, THPT. Đây được xem là nhiệm vụ quan trọng của ngành Giáo dục và đào tạo. Tỉnh tập trung chỉ đạo quyết liệt, tạo chuyển biến về nhận thức, từ đó định hướng đúng cho các em để vào các trường nghề, đáp ứng thị trường lao động của tỉnh”.

Đồng hành, tư vấn, hướng nghiệp cho HS trong chọn ngành, nghề, trường sau tốt nghiệp THCS, THPT, các trường thực hiện nhiều giải pháp hiệu quả. Trong đó, điểm nổi bật trong năm học 2024-2025 là đổi mới hình thức tuyên truyền, tư vấn hướng nghiệp, đặc biệt là kịp thời cung cấp thông tin về thị trường lao động đến phụ huynh và HS.

Các trường còn thành lập tổ tư vấn, hướng nghiệp do hiệu trưởng phụ trách và thành viên là giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn để cùng đồng hành, định hướng cho các em trong công tác hướng nghiệp.

Thực hiện phân luồng HS, các trường tích hợp nội dung hướng nghiệp vào các môn học, bài học và đẩy mạnh giáo dục khởi nghiệp, kỹ năng mềm giúp HS có tư duy lập nghiệp ngay từ THCS, THPT.

Ngoài ra, các trường còn tích cực tổ chức cho HS tham quan các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp, trường nghề, từ đó HS có cái nhìn tổng quan về hệ thống giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh cũng như các trường nghề ngoài tỉnh.

Nhờ vậy, công tác tư vấn, hướng nghiệp cho HS từng bước đổi mới, có được những kết quả tích cực, HS chủ động hơn trong việc chọn lựa trường, ngành nghề. Đây là một tín hiệu rất đáng mừng, giúp thực hiện tốt hơn công tác phân luồng HS sau tốt nghiệp THCS, THPT theo định hướng của Đảng, Nhà nước - ông Huỳnh Phương Vũ chia sẻ.

Định hướng nghề nghiệp đúng đắn là bước khởi đầu quan trọng giúp HS tự tin vững bước trên hành trình tương lai. Được tư vấn, hướng nghiệp và có những trải nghiệm thực tế, các em thuận lợi lựa chọn hướng đi phù hợp mà đại học không phải là con đường duy nhất để thành công./.